Đi kèm với tình trạng giật mình khi ngủ thì hiện tượng ngủ hay bị giật chân tay cũng thường xuyên xảy ra. Triệu chứng co giật chân tay khi ngủ không chỉ làm giảm chất lượng giấc ngủ mà còn ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe của con người về lâu dài. Nếu bạn đang gặp tình trạng này và muốn khắc phục thì cần tìm hiểu rõ những nguyên nhân gây ra vấn đề này. Hãy theo dõi bài viết dưới đây của Kyhainam để học hỏi thêm những thông tin bổ ích nhé!
Triệu chứng co giật chân tay khi ngủ là gì?
Là hiện tượng co giật xảy ra ngẫu nhiên trong khi ngủ. Các cơ co giật thường xuất hiện ở từng nhóm hoặc thớ cơ riêng lẻ thậm chí là rung giật toàn thân. Nó xảy ra trong giai đoạn cơ thể chuyển tiếp từ trạng thái thức sang ngủ hoặc ở giai đoạn cuối giấc ngủ. Dấu hiệu nhận biết là khi bạn vừa chìm vào giấc ngủ, cơ bắp đột nhiệt co giật và bạn có cảm giác như mình đang bị rơi xuống hay hụt chân. Điều này khiến bạn giật mình thức giấc hoặc có những chuyển đổi nhẹ nhàng.
Hiện tượng co giật chân tay khi ngủ khiến bạn ngủ hay bị giật mình là phản ứng co thắt cơ tự nhiên được gây ra bởi sự kết hợp giữa giảm lưu lượng máu và hoạt động dây thần kinh cơ bắp. Khi ngủ, lưu lượng máu đến các chi bị giảm gây ra tình trạng giảm oxy trong các cơ khiến bạn trở nên mệt mỏi dễ bị co giật tay chân. Đồng thời, hệ thống thần kinh điều khiển các cử động hoạt động chậm hơn trong khi ngủ khiến cơ thể dễ bị co thắt hơn. Những yếu tố làm tăng nguy cơ bị giật chân tay khi ngủ: mất ngủ, chất kích thích, căng thẳng và tác dụng phụ từ một số loại thuốc.
Thường thì hiện tượng co giật chân tay khi ngủ chỉ xuất hiện trong thời gian ngắn không gây ảnh hưởng nghiêm trọng. Một số trường hợp co giật cơ mạnh khiến bạn bị giật mình và thức giấc khi ngủ. Nếu tình trạng này diễn ra thường xuyên nhiều lần sẽ làm giảm chất lượng chất ngủ thì đó có thể dấu hiệu của một vấn đề bệnh lý như rối loạn thần kinh. Đặc biệt là khi tình trạng co giật trở nên nghiêm trọng hơn đi kèm các triệu chứng: tê bì tay chân, đau dai dẳng, sưng tấy xương khớp thì bạn cần thăm khám bác sĩ ngay lập tức.
Nguyên nhân gây ra tình trạng ngủ hay bị giật chân tay
Theo nhiều nghiên cứu cho rằng, hiện tượng co giật chân tay xảy ra khi ngủ là do não bộ cùng nhiều nguyên nhân khác. Khi não không nhận được tín hiệu cơ thể ở trạng thái ngủ thì não bộ sẽ hiểu nhầm rằng cơ thể đang ở trạng thái rơi tự do. Lúc đó não bộ sẽ phát tín hiệu khẩn để làm co thắt cơ bắp gây ra tình trạng co giật chân tay khi ngủ, nếu cường độ giật mạnh có thể gây ra tình trạng tỉnh giấc. Hiện tượng này xảy ra khi cơ thể quá mệt mỏi, căng thẳng hoặc đang chịu áp lực cao.
Một cách giải thích khác cho triệu chứng co giật chân tay khi ngủ đó là khi con người chìm vào giấc ngủ. Khi đó, não bộ sẽ khống chế hoạt động của chân tay trong vô thức, cơ bắp sẽ được thả lỏng và thư giãn tối đa. Tuy nhiên trong quá trình ngủ thì lưu lượng máu đến các cơ bị giảm xuống trong khi dây thần kinh cơ bắp ở chân tay vẫn còn hoạt động sẽ gây ra phản ứng co giật cơ. Trong khi cơ thể ở trạng thái nghỉ ngơi thì chỉ cần vận động cơ nhỏ có thể gây ra hiện tượng rung giật.
Giải thích về nguyên nhân gây ra tình trạng co giật chân tay khi ngủ có thể đến từ những lý do như sau:
Sử dụng nhiều chất kích thích
Việc uống quá nhiều caffeine, thức uống cồn hay thuốc lá hoặc một số loại thuốc khác có thể ảnh hưởng đến giấc ngủ và làm tăng tần suất cơn co giật chân tay khi ngủ. Đặc biệt là trong cà phê có chứa các chất có thể gây co cơ.
Trạng thái tâm lý căng thẳng, lo âu
Khi cơ thể gặp phải tình trạng tâm lý bất thường như căng thẳng, mệt mỏi sẽ khiến cơ thể khó đạt được trạng thái thư giãn, thả lỏng. Điều này gây khó khăn trong việc chìm vào giấc ngủ và dễ gây thức giấc hơn.
Thói quen ngủ thiếu khoa học
Nếu bạn có thói quen thức muộn, ngủ không đúng thời điểm hoặc thiếu ngủ hay bị rối loạn thường xuyên có thể gây ra tình trạng co giật chân tay khi ngủ. Ngoài ra, việc cơ thể bị mất nước cũng ảnh hưởng đến chức năng của cơ. Khi cơ thể thiếu nước sẽ khiến cơ bắp bị chuột rút, gây ra tình trạng co giật chân tay khi ngủ.
Tập thể dục quá muộn
Hoạt động tập thể dục rất có lợi cho sức khỏe nhưng nếu tập thể dục quá sức hoặc quá muộn vào buổi tối có thể khiến cho cơ thể khó chìm vào giấc ngủ. Bởi sự kích thích quá mức do tập thể dục sai thời điểm sẽ gây ra tình trạng co giật chân tay hoặc co giật toàn thân khi ngủ. Đặc biệt là nếu bạn hoạt động quá sức khiến cơ bị căng lại không chỉ gây ra tình trạng chuột rút, đau nhức cơ mà còn gây ra hiện tượng co giật cơ khi ngủ.
Mặc dù hiện tượng ngủ hay bị giật chân tay không được xem là hiện tượng đáng lo tuy nhiên nó có thể là dấu hiệu cảnh báo một số bệnh lý:
Hội chứng chân không ngưng nghỉ
Đây là dạng rối loạn thần kinh với các cơn co giật chân tay khi bạn sẽ cảm giác tê dần dần, đau nhói, khó chịu ở chân khiến người bệnh phải liên tục đi lại hoặc di chuyển chuyển. Tình trạng này thường diễn ra vào ban đêm khi ngủ hoặc khi cơ thể nghỉ ngơi. Hội chứng này loại trừ một đối tượng ở độ tuổi nào và nó sẽ tái diễn suốt đêm khi ngủ khiến bệnh nhân tỉnh giấc nhiều lần và không có được giấc ngủ trọn vẹn.
Do đó, người bệnh sẽ cảm thấy người mệt mỏi, uể oải và buồn ngủ nhiều hơn vào ban ngày. Nếu lâu dần thì sẽ dẫn đến việc suy giảm trí nhớ, gây ra sự trầm cảm, sa sút trí tuệ và thể chất. Một trong những yếu tố gây ra hội chứng này đó là cơ thể bị thiếu sắt, thiếu máu, bệnh lý thần kinh hoặc suy thận.
Rối loạn giấc ngủ
Nếu như cơ thể chìm vào giấc ngủ thì hệ thần kinh sẽ bị suy giảm chức năng bao gồm chức năng vận động. Khi đó cơ bắp không còn duy trì độ căng cần thiết khi không có sự kích thích hoặc chuyển động. Lúc này não bộ sẽ đảm nhiệm chức năng điều hòa trạng thái thức – ngủ của cơ thế. Trường hợp bạn bị rối loạn giấc ngủ do mệt mỏi, stress, suy nhược hay các bệnh về thần kinh, tim phổi gây ra tình trạng co giật chân tay khi ngủ.
Do mắc bệnh động kinh
Đối với những bệnh nhân mắc bệnh động kinh có thể gặp phải tình trạng co giật chân tay khi ngủ vào ban đêm, sáng sớm hoặc khi ngủ trưa. Những người này thường không ý thức được các triệu chứng của bệnh khi ngủ. Tuy nhiên họ sẽ cảm thấy mệt mỏi và giảm khả năng tập trung và ghi nhớ vào ban ngày.
Bên cạnh những nguyên nhân trên thì triệu chứng co giật chân tay khi ngủ còn do nhiều yếu tố như: hệ thần kinh phản ứng thái quá với tiếng ồn, ánh sáng và các sự kiện xay ra trong giấc mơ. Mặt khác, nó là dấu hiệu của các bệnh lý: bệnh Alzheimer, bệnh Parkinson,…
Cách điều trị triệu chứng co giật chân tay khi ngủ hiệu quả
Nếu thỉnh thoảng bạn gặp phải tình trạng ngủ hay bị giật chân tay thì không cần quá lo lắng bởi có thể do cơ thể bạn quá mệt mỏi và không cần điều trị. Để xử lý triệt để những yếu tố gây ra triệu chứng này thì bạn cần giữ một tâm lý thoải mái, hạn chế căng thẳng và lo âu. Bên cạnh đó hãy không sử dụng chất kích thước trước khi ngủ, xây dựng chế độ dinh dưỡng và tập luyện hợp lý. Đồng thời tạo dựng thói quen ngủ đúng giờ, đủ giấc tránh vận động quá sức trước khi ngủ và duy trì uống 2 lít nước mỗi ngày.
Với một số trường hợp co giật chân tay khi ngủ xuất phát từ bệnh lý thì tốt nhất bạn nên đến thăm khám và điều trị theo sự chỉ định của bác sĩ. Quá trình điều trị bằng thuốc cần phải tuân thủ theo hướng dẫn và đơn kê của bác sĩ tránh sử dụng kéo dài có thể gây ra những tác dụng phụ không mong muốn. Một số loại thuốc thường được các bác sĩ chuyên khoa sử dụng để điều trị triệu chứng co giật chân tay khi ngủ đó là: Clonazepam, Natri Valproate, Phenytoin, Barbiturat hay Primidone,… Đối với từng bệnh lý gây ra hiện tượng co giật chân tay khi ngủ thì bác sĩ sẽ có những phác đồ điều trị riêng biệt.
Bạn có thể áp dụng 1 cách đơn giản hỗ trợ giảm thiểu giật chân tay khi ngủ, đó là đốt nụ trầm xông nhà lên. Do là nguyên liệu thiên nhiên sẽ làm thư giãn tinh thần, ngủ sâu và ngon hơn, giảm đáng kể tình trạng bị giật chân tay khi ngủ.
Hầu hết mọi người đều hiện tượng ngủ hay bị giật chân tay ít nhất một lần trong đời và nó thường tự biến mất. Để hạn chế tối đa gặp phải tình trạng này thì bạn nên xây dựng một lối sống khoa học, lành mạnh. Tuy nhiên trong một số trường hợp thì triệu chứng này có thể kéo dài do xuất phát từ các bệnh lý thì cần phải đến thăm khám và điều trị dưới sự chỉ định của các bác sĩ có chuyên môn cao.
