Trong những năm gần đây, cây trầm hương là loại cây được nhiều người lựa chọn để canh tác. Bởi sản lượng trầm hương tự nhiên ngày càng khan hiếm và không đủ đáp ứng nhu cầu thị trường. Giống cây trầm hương hay còn gọi là cây Gió Bầu là loại cây có khả năng tạo ra trầm hương quý hiếm với giá trị kinh tế cao có nhiều công dụng tuyệt vời với tinh thần, sức khỏe cùng nhiều ứng dụng quan trọng trong cuộc sống. Ở bài viết này, hãy cùng Kyhainam tìm hiểu về đặc điểm, giá trị kinh tế cùng cách trồng và chăm sóc nhé!
Đặc điểm nổi bật của cây giống trầm hương
Thực chất, cây trầm hương là cách gọi khác của cây Dó Bầu – loại cây thân gỗ có khả năng sinh ra trầm hương. Thuộc chi Aquilaria, họ trầm bao gồm 21 loại thường sinh trưởng mạnh mẽ trong những khu rừng rậm nhiệt đới. Với khả năng tiết chất nhựa làm lành vết thương do tác động từ thiên nhiên hoặc côn trùng mà cây Dó Bầu tạo ra gỗ trầm hương quý hiếm được coi là tinh túy, món quà mà tạo hóa đã ban tặng cho con người.
Loại đất thích hợp để trồng cây trầm hương đó là đất feralit. Cây Gió Bầu xuất hiện nhiều tại các vùng rừng nguyên sinh phổ biến nhất tại các quốc gia Đông Nam Á trong đó có Việt Nam. Tại Việt Nam, cây trầm hương được tìm thấy trong các khu rừng nhiệt đới ẩm tại các tỉnh miền trung là chủ yếu. Trong đó Khánh Hòa nổi tiếng là nơi có trầm hương chất lượng cao được xếp vào Top các loại trầm hương cao cấp được thế giới công nhận.
Mặc dù là loại cây dễ trồng nhưng lại có tốc độ sinh trưởng khá chậm. Cây lúc nhỏ ưa râm mát nhưng khi trưởng thành lại ưa sáng. Trong tự nhiên, cây Gió Bầu trồng trong khoảng 30 năm thì mới có thể cho ra trầm hương có chất lượng tốt nhất. Là loại cây lâm nghiệp cho giá trị kinh tế cao có nhiều đặc điểm nhận dạng như:
- Thân cây: Thuộc loại thân gỗ với chiều cao phổ biến từ 15 – 30m có những cây lâu năm có thể đạt đến chiều cao là 40m với đường kính thân là 60cm. Vỏ thân màu xám dễ dàng tách ra khỏi thân với phần thịt gỗ màu vàng nhạt, chất gỗ mềm.
- Lá cây: Có nhiều hình dạng từ hình bầu dục, ngọn giáo và quả trứng. Các lá mọc so le nhau với bề rộng từ 4 – 6cm, dài 8 – 15cm. Bề mặt lá nhẵn bóng, màu xanh đậm ở phần dưới có lông mềm màu xanh nhạt.
- Hoa và quả trầm hương: Hoa màu trắng mọc thành chùm ở nách lá với đài hoa có lông. Quả giống hình quả lê nhưng dẹt hơn với chiều dài 4cm, rộng 3cm và dày 2cm bên trong có chứa tinh dầu và khi chín sẽ tách làm 2 mảnh.
Giá trị kinh tế của cây trầm hương
Giống cây trầm hương là loại cây thân gỗ quý hiếm có giá trị kinh tế cao được nhiều người lựa chọn trồng giúp gia tăng thu nhập. Tất cả bộ phận trên cây Gió Bầu đều chứa tinh dầu vì vậy ngoài việc dùng để lấy gỗ thì nó còn được dùng để chưng cất làm tinh dầu. Với những Dó Bầu có khả năng tạo ra trầm hương sẽ có giá trị lên tới hàng chục tỷ đồng. Bên cạnh đó, việc trồng cây trầm hương còn giúp điều hòa không khí và bảo vệ môi trường sống.
Hiện nay, diện tích rừng tự nhiên trồng cây trầm hương đang bị thu hẹp vì vậy việc nhân giống và phát triển loại cây này được khuyến khích. Gỗ trầm hương mang mùi thơm đặc trưng, ngọt dịu và quyến rũ có nhiều tác dụng tuyệt vời đối với tinh thần và sức khỏe. Nó được sử dụng làm nhang trầm xông đốt để thư giãn, cải thiện chất lượng giấc ngủ. Hương thơm của trầm hương còn giúp thanh lọc không khí, loại bỏ mùi hôi khó chịu mang đến bầu không khí trong lành và ấm cúng nên được dùng trong các nghi lễ văn hóa tâm linh độc đáo.
Hấp thụ tinh hoa đất trời mang tính thuần dương nên trầm hương có tác dụng xua đuổi tà khí, vận xui giúp đem lại nhiều tài lộc, may mắn cùng sự bình an và hạnh phúc. Mang vẻ đẹp tự nhiên theo dòng thời gian cùng ẩn chứa nhiều giá trị tâm linh và phong thủy độc đáo. Do đó, gỗ trầm hương được chế tác thành nhiều sản phẩm có giá trị như vòng tay, mặt dây chuyền, trầm hương cảnh, tượng Phật,… Với tính thẩm mỹ cao, nó không chỉ được sử dụng như vật trang trí tô điểm cho không gian hay trang sức mà còn giúp thu hút vượng khí và tài lộc cho chủ nhân.
Các phương pháp tạo trầm trên cây Gió Bầu phổ biến
Giá trị của cây trầm hương được quyết định bởi khả năng sinh trầm. Nếu như trong tự nhiên thì phải mất hàng chục đến vài trăm năm cây mới có khả năng tạo ra trầm hương và không phải cây nào cũng có thể sinh trầm. Tuy nhiên với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật kết hợp với việc lựa chọn giống cây trầm hương chất lượng thì số lượng cây gió Bầu tạo ra trầm hương ngày càng lớn. Dưới đây là một số phương pháp tạo trầm chất lượng cao được áp dụng phổ biến gồm:
Phương pháp vật lý
Là phương pháp tạo trầm đơn giản nhất và tiết kiệm chi phí nhất khi sử dụng các dụng cụ như khoan, đục, búa,… để tạo ra những vết thương giống như côn trùng đục khoét. Khi đó cây sẽ tiết ra một chất nhựa để làm lành vết thương và theo thời gian thì hình thành trầm hương với mùi thơm dịu nhẹ và thanh khiết. Tuy nhiên phương pháp tạo trầm này cần thời gian khá dài. Để tăng khả năng tạo trầm thì bạn hãy sử dụng bộ xít đục gỗ để tạo vết thương trên cây kích thích quá trình sinh trầm.
Phương pháp sinh học
Nằm trong số những phương pháp cấy trầm được hiện đại được áp dụng nhiều nhất hiện nay đó là cấy men vi sinh. Giải pháp này không chỉ năng suất tạo trầm cao, rút ngắn thời gian đồng thời cho ra trầm hương có chất lượng tốt nhất. Bằng việc cấy vi sinh vào thân cây Gió Bầu để chúng tự đục khoét và cây sẽ sản sinh ra chất nhựa chứa tinh dầu hòa quyện vào từng thớ gỗ để tạo ra trầm hương.
Kỹ thuật trồng và chăm sóc giống cây trầm hương chuẩn
Để đảm bảo năng suất và chất lượng trầm hương được tạo ra thì việc trồng và chăm sóc cây đúng kỹ thuật rất quan trọng. Sau đây, chúng tôi sẽ chia sẻ tới bạn kỹ thuật trồng cây Gió Bầu cho năng suất sinh trầm tốt nhất.
Lựa chọn cây giống trầm hương
Bạn nên nhân giống từ những cây trầm hương mẹ khỏe mạnh, không sâu bệnh và phát triển tốt đã sinh trầm. Nếu trồng cây tập trung hoặc phân tán nên nhân giống từ cây từ 15 tuổi trở nên còn nếu cây mọc trong rừng thiếu ánh sáng thì nên chọn cây trên 20 tuổi. Quả lấy giống nên chọn quả chín già đặt vào trong bao phủ kín ủ 2 – 3 ngày rồi bóc lấy phần hạt. Bảo quản hạt giống trong nhiệt độ 6 – 8 độ C trong 30 ngày hoặc cát ẩm từ 12 – 15 ngày.
Thời điểm trồng và mật độ cây
Cây có thể trồng vào bất kỳ mùa vụ nào trong năm và sau khoảng 5 năm thì cây sẽ ra hoa và kết trái từ tháng 3 – tháng 5 âm lịch. Về mật độ cây trồng nên giữ ở khoảng cách 5m còn giữa các hạt là 4m, 3x3m, 3x6m.
Làm đất và đào hố
Đào sẵn các hố trồng 25x25x25cm cho mặt bầu cây cách mặt đất khoảng 5cm. Khi trồng được 20 ngày thì bón phân vào gốc để cây sinh trưởng tốt hơn.
Cách trồng
Việc gieo hạt nên để thẳng hàng cách nhau 10cm, các hạt cách nhau 2cm rồi dùng đất lấp lên có độ dày 1cm và tưới nước hàng ngày. Sau 6 tháng ươm mầm thì cây con sinh trưởng tốt có thể mang ra trồng.
Cách chăm sóc cây trầm hương đúng cách
Không chỉ cần trồng đúng kỹ thuật mà bạn cần biết cách chăm sóc để cây sinh trưởng tốt và cho ra chất lượng trầm hương tốt nhất.
Sau khi trồng nên tưới nước thường xuyên để giữ độ ẩm cho cây. Với cây dưới 2 năm tuổi cần tưới nước 2 lần/tháng, cây 2 năm tuổi chỉ cần tưới nước 1 lần/tháng còn cây 3 năm tuổi thì không cần tưới nước.
Làm cỏ cho cây 6 tháng/1 lần và xới gốc 2 – 3 lần/năm. Khi cây được 2 tuổi thì hãy tỉa nhánh chỉ giữ lại 15 – 20 nhánh và thực hiện tỉa định kỳ 4 lần/năm theo từng quý.
Khoảng 20 ngày thì bón phân theo liều lượng 1 muỗng cafe/gốc. Khoảng 1 – 2 tháng thì kiểm tra khả năng sống của cây để thay thế nếu cần.
Theo dõi sự phát triển của sâu bệnh để phòng trừ kịp thời đồng thời phủ gốc để chống cỏ dại, xói mòn đất.
Nếu giống cây trầm hương sinh trưởng và phát triển tốt đồng thời áp dụng phương pháp cấy trầm đúng kỹ thuật sẽ cho năng suất tạo trầm cao đem lại lợi nhuận lớn cho người trồng. Mong rằng những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ ở trên sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn về đặc tính cùng cách trồng của loại cây này.
