Trầm hương là một gỗ quý có giá trị cao có vai trò quan trọng trong đời sống tâm linh và phong thủy cùng đem lại nhiều lợi ích cho tinh thần và sức khỏe. Nó được tạo ra từ chất nhựa hình thành từ vết thương của cây Dó Bầu – một loại cây thân gỗ quý dưới những tác động từ thiên nhiên qua thời gian dài. Bài viết này, hãy cùng Kyhainam tìm hiểu về cây Gió Bầu là cây gì và cách tạo trầm trên loại cây này ra sao nhé!
Cây Gió Bầu là cây gì?
Là loại cây thân gỗ họ trầm thuộc chi Aquilaria với tên khoa học là Aquilaria crassna có khả năng sinh trưởng mạnh mẽ tại những khu rừng nhiệt đới ẩm ở các quốc gia Đông Nam Á trong đó có Việt Nam. Ở Việt Nam thì cây Dó Bầu xuất hiện chủ yếu ở các khu rừng nguyên sinh tại các tỉnh miền Trung và miền Nam đặc biệt Khánh Hòa là nơi có trầm hương với chất lượng tốt nhất bởi điều kiện khí hậu và thổ nhưỡng phù hợp.
Cây Gió Bầu phát triển tốt ở điều kiện thời tiết mát mẻ với nhiệt độ từ 20 – 25 độ C, lượng mưa ít nhất từ 1500mm/năm với độ ẩm trên 80%. Thích hợp trồng ở nơi có đất tơi xốp với tầng đất dày trên 40cm chứa nhiều mùn, độ pH không quá cao. Nổi tiếng là loại cây có khả năng tạo trầm hương mang mùi thơm dịu nhẹ, tinh khiết có giá trị kinh tế cao. Trong quá trình phát triển gặp mưa bão hay các tác nhân làm thân cây bị thương. Khi đó cây sẽ sản sinh ra chất nhựa giúp làm lành vết thương và theo thời gian tạo thành trầm hương.
Loại cây gỗ quý hiếm được nhận dạng qua những đặc điểm như thân cây lớn với chiều cao trung bình từ 15 – 25m, ở một số cây Dó trưởng thành có thể phát triển đến 30 – 40m. Đường kính của thân cây khoảng 50 – 60cm, bề mặt nhẵn mịn với thân màu xám trắng có nhiều vết đốm. Gỗ cây Gió Bầu rất mềm với phần thịt gỗ màu vàng nhạt chứa chất dầu.
Lá của cây Gió Bầu là lá đơn có hình bầu dục, hình ngọn giáo hoặc hình quả trứng,… Các lá mọc so le nhau với bề rộng 4 – 6cm, dài 8 – 15cm và mép lá hơi xoăn nhẹ. Bề mặt lá nhẵn bóng với mặt trên màu xanh đậm, mặt dưới có màu xanh nhạt với lớp lông mềm. Không chỉ ở phần lá, cành non và phần cuống lá cũng có lông mềm.
Sau khi trồng cây được khoảng 4 – 5 năm thì cây bắt đầu ra hoa và kết quả vào tháng 2 – tháng 3. Hoa của cây Dó Bầu thường mọc thành chùm ở nách lá màu trắng ngà gồm 5 cánh mỏng nhọn ở đầu. Quả Gió Bầu có hình dạng quả lê dẹt với chiều dài khoảng 4cm, rộng 3cm và dày khoảng 2cm có 1 – 2 hạt màu đen. Đến khoảng tháng 6 – tháng 7 thì quả sẽ chín có màu nâu sẫm chứa tinh dầu, vỏ quả sẽ tự tách thành 2 mảnh.
Lợi ích khi trồng cây Gió Bầu
Cây Gió Bầu là loại cây quý rất đáng trồng với khả năng mang lại hiệu quả kinh tế cao nhờ khả năng sinh trầm mà còn đến nhiều lợi ích cho môi trường sống. Việc trồng cây Dó Bầu sẽ mang đến những lợi ích như:
Gỗ của cây Dó Bầu rất mềm với thịt gỗ màu vàng nhạt có những đường vân nổi bật cùng hương thơm dịu nhẹ. Cây Dó Bầu được trồng lấy gỗ dùng để tạo ra các đồ nội thất hay đồ thủ công mỹ nghệ tinh xảo,… Lá và hoa của cây Dó Bầu được dùng làm trà có nhiều tác dụng tuyệt vời với sức khỏe.
Các bộ phận của cây Gió Bầu đều chứa tinh dầu đặc biệt là phần gỗ tích trầm có chứa nhiều dầu nhất. Vì vậy, nó được sử dụng được để chưng cất tinh dầu hỗ trợ an thần, giảm căng thẳng và lo âu cùng cải thiện chất lượng giấc ngủ khá tốt.
Với khả năng tạo ra trầm hương được ví như tinh hoa đất trời ẩn chứa trong từng thớ gỗ của cây Gió Bầu. Trầm hương quý hiếm được chế biến thành các sản phẩm như vòng tay, nhang trầm, trầm hương cảnh,… mang giá trị kinh tế và ý nghĩa tâm linh phong thủy to lớn cùng nhiều công dụng với sức khỏe.
Hơn nữa, việc trồng cây Dó Bầu còn mang đến nhiều lợi ích cho môi trường sống như giúp giữ đất, chống xói mòn, bảo vệ nguồn nước tự nhiên. Bên cạnh đó nó còn giúp hạn chế tình trạng lũ lụt, phủ xanh đồi trống và chống biến đổi khí hậu, tạo không gian xanh mát.
Hướng dẫn tạo trầm trên cây gió Bầu thành công
Mặc dù trầm hương được sinh ra từ vết thương trên cây Gió Bầu tuy nhiên thực tế không phải loại cây nào cũng có thể tạo trầm. Điều này còn phụ thuộc vào đặc tính cá thể của từng cây, thổ nhưỡng, khí hậu và những tác động từ môi trường,… Quá trình hình thành trầm hương trên cây Dó Bầu rất đặc biệt và mất nhiều thời gian nên chỉ có một số cây có thể sinh trầm tự nhiên.
Đứng trước nhu cầu về trầm hương trên thị trường ngày càng tăng, diện tích rừng tự nhiên bị thu hẹp cùng với sự tiến bộ của khoa học kỹ thuật thì các nhà vườn đã tiến hành cấy trầm lên loại cây này. Nếu như bạn đã hiểu rõ cây Gió Bầu là cây gì cùng những lợi ích khi trồng thì hãy cùng khám phá cách tạo trầm trên cây Dó Bầu thành công cho năng suất cao và chất lượng tốt nhất.
Những cây Dó Bầu cần phải được trồng ít nhất 4 – 5 năm đạt đường kính tối thiểu là 15cm thì mới có thể cấy trầm được. Để có được cây Gió Bầu trưởng thành đạt được kích thước này thì người trồng phải nắm rõ những kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chuẩn. Từ việc lựa chọn cây giống khỏe mạnh rồi đào hố trồng cây và xử lý đất kết hợp với bón phân.
Nên lựa chọn những ngày có thời tiết râm mát để trồng cây và chuẩn bị cây giống chất lượng. Tiếp đó bóc vỏ bầu cây rồi đặt cây thẳng đứng trong hố đã đào rồi tiến hành lấp đất cao hơn miếng hố từ 2 – 3 cm. Sau đó bạn hãy tưới nước cho cây thường xuyên trong vòng 30 – 45 ngày sau khi trồng để duy trì độ ẩm cho cây. Nên tưới nước cho cây mỗi ngày 2 lần và lượng nước tưới phụ thuộc vào thời tiết, tránh tưới quá nhiều.
Thực hiện dẫy cỏ quanh gốc rồi vun xới nhẹ nhàng và bón phân 2 lần/ năm. Điều này nhằm giảm thiểu tối đa tình trạng cỏ dại hút hết chất dinh dưỡng của cây cũng như tạo điều kiện cho nấm bệnh sinh sôi và phát triển. Cần theo dõi, phát hiện sâu bệnh thường xuyên để phòng trừ kịp thời. Ngoài ra, cần xây dựng hàng rào quanh gốc cây để bảo vệ tránh cây bị đổ trước những tác động của gió bão.
Quá trình tạo trầm trên cây Dó Bầu là một nghệ thuật đòi hỏi sự kiên nhẫn cũng như sự hiểu biết nhất định về đặc tính của cây. Những phương pháp phổ biến để tạo trầm trên cây Dó Bầu đó là khoan đục lỗ tạo vết thương, cấy ghép côn trùng tạo trầm và cây vi sinh.
Trong đó phương pháp cấy truyền thống bằng việc khoan đục lỗ tạo vết thương khá đơn giản nhưng thời gian sinh trầm khá lâu. Với phương pháp sử dụng côn trùng tạo trầm hay còn hiểu là sử dụng bọ xít đục gỗ để tạo vết thương trên thân cây kích thích quá trình sinh trầm. Phương pháp cấy vi sinh là sử dụng các chủng vi sinh có thể phân hủy gỗ tạo vết thương kích thích quá trình hình thành trầm hương.
Trong quá trình cấy trầm thì người trồng cần phải bảo vệ cây đến lúc thu hoạch. Sau khoảng 7 – 10 năm là trầm được hình thành thì có thể tiến hành thu hoạch. Phần gỗ tích trầm được thu hoạch và nếu phần gốc còn sống thì nó sẽ tiếp tục sản sinh ra trầm và loại trầm này được gọi là trầm tự nhiên có giá trị rất cao.
Với những thông tin mà chúng tôi đã chia sẻ ở trên thì bạn có thể hiểu rõ về Cây Gió Bầu là cây gì và những lợi ích mà loại cây này mang lại. Việc trồng cây Gió Bầu không quá khó nhưng cần thực hiện đúng kỹ thuật giúp cây sinh trưởng tốt, ít bị sâu bệnh cũng như cho ra chất lượng trầm hương tốt nhất.
