Dị ứng mẩn ngứa là tình trạng phổ biến khiến da nổi mẩn đỏ, ngứa ngáy, gây khó chịu và ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày. Nếu không được xử lý đúng cách, tình trạng có thể kéo dài và dễ tái phát. Kyhainam sẽ gợi ý cho bạn những mẹo chữa dị ứng mẩn ngứa đơn giản, hiệu quả tại nhà, giúp làm dịu da và cải thiện nhanh chóng các triệu chứng khó chịu.
Những lí do khiến cơ thể bị dị ứng mẩn ngứa
Ngứa da là một phản ứng phổ biến của cơ thể, có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, từ các yếu tố bên ngoài đến các vấn đề sức khỏe nội tại. Dưới đây là một số nguyên nhân thường gặp gây ngứa da:
Nguyên nhân ngoài da
- Da khô: Thường xảy ra do thời tiết hanh khô, tắm nước nóng thường xuyên hoặc sử dụng xà phòng có tính tẩy mạnh, khiến da mất độ ẩm và trở nên ngứa ngáy.
- Bệnh da liễu: Các bệnh như chàm (eczema), vảy nến, viêm da dị ứng, ghẻ, mề đay, nấm da đều có thể gây ngứa dữ dội.
- Dị ứng tiếp xúc: Tiếp xúc với các chất gây dị ứng như hóa chất, mỹ phẩm, kim loại, cao su có thể dẫn đến phản ứng ngứa da.
Nguyên nhân do cơ địa
- Bệnh gan: Khi gan bị tổn thương, khả năng đào thải độc tố giảm, dẫn đến tích tụ chất độc trong cơ thể, gây ngứa da.
- Bệnh thận: Suy thận làm giảm khả năng lọc chất thải, dẫn đến ngứa da toàn thân.
- Bệnh tuyến giáp: Cả cường giáp và suy giáp đều có thể gây khô da và ngứa.
- Tiểu đường: Lượng đường trong máu cao ảnh hưởng đến tuần hoàn và dây thần kinh, dẫn đến ngứa da, đặc biệt ở tay và chân.
- Nhiễm ký sinh trùng: Nhiễm giun sán có thể gây ngứa da do phản ứng miễn dịch của cơ thể với chất thải của ký sinh trùng.
- Thay đổi nội tiết: Phụ nữ mang thai hoặc trong giai đoạn mãn kinh có thể trải qua thay đổi nội tiết tố, dẫn đến ngứa da.
Nguyên nhân khác
- Tâm lý: Căng thẳng, lo âu và trầm cảm có thể làm tăng cảm giác ngứa da.
- Ung thư: Một số loại ung thư như ung thư hạch, ung thư gan có thể gây ngứa da như một triệu chứng sớm.
Nếu tình trạng ngứa da kéo dài hoặc không rõ nguyên nhân, bạn nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được chẩn đoán và điều trị kịp thời.
Mẹo chữa dị ứng mẩn ngứa, làm dịu làn da đúng cách
Ngứa do dị ứng là cảm giác vô cùng khó chịu, thôi thúc người bệnh phải gãi để giảm bớt cảm giác châm chích. Tuy nhiên, hành động này lại vô tình khiến da tổn thương nghiêm trọng hơn. Để xử lý hiệu quả tình trạng này, bạn có thể tham khảo một số mẹo và phương pháp điều trị dưới đây.
Giảm ngứa không cần dùng thuốc
Nếu tình trạng ngứa ở mức độ nhẹ hoặc vừa, bạn hoàn toàn có thể áp dụng một số biện pháp đơn giản tại nhà:
- Hạn chế gãi: Dù cảm giác ngứa có khiến bạn khó chịu đến đâu thì việc gãi sẽ chỉ khiến da thêm viêm nhiễm và dễ để lại sẹo. Tốt nhất là giữ cho móng tay luôn sạch và cắt gọn để tránh làm trầy xước da nếu không kiềm chế được.
- Giữ vệ sinh và chăm sóc da đúng cách: Nên tắm bằng nước mát, tránh dùng nước quá nóng. Hạn chế sử dụng xà phòng, dầu gội, sữa tắm có hương liệu, chất tạo màu dễ gây kích ứng. Ưu tiên dùng sản phẩm dịu nhẹ hoặc dành riêng cho da nhạy cảm.
- Mặc đồ thoáng mát: Chọn quần áo rộng rãi, thấm hút mồ hôi tốt để tránh ma sát và giữ da luôn khô thoáng.
- Làm mát da: Chườm lạnh hoặc đắp khăn ẩm mát lên vùng da bị ngứa là cách giảm cảm giác khó chịu tức thì. Ngoài ra, bạn cũng có thể thoa một chút tinh dầu bạc hà để làm dịu da.
- Giữ độ ẩm không khí và nhiệt độ trong nhà ổn định: Da khô là một trong những nguyên nhân gây ngứa. Vì vậy, nên duy trì độ ẩm trong không gian sống bằng máy tạo ẩm hoặc để chậu nước trong phòng, đặc biệt vào mùa hanh khô.
- Dùng tình dầu trầm hương: Sử dụng một thìa tinh dầu trầm hương nguyên chất sẽ giảm đáng kể triệu chứng dị ứng. Nhờ vào lượng dầu trầm tự nhiên, có tác dụng giảm nhanh triệu chứng dị ứng, mẩn ngứa hiệu quả đã được chứng minh.
Điều trị bằng thuốc đúng cách và theo chỉ dẫn của bác sĩ
Khi tình trạng ngứa trở nên nghiêm trọng hoặc lan rộng, cần đến sự hỗ trợ của thuốc:
- Thuốc bôi ngoài da: Dành cho các trường hợp ngứa khu trú như muỗi cắn, ban đỏ,… Các loại thuốc thường được chỉ định gồm kháng histamin như Mepyramine, Diphenhydramine hoặc thuốc gây tê tại chỗ như Benzocaine, Lidocaine. Tuy nhiên, không nên dùng quá lâu hoặc bôi trên diện rộng vì có thể gây tác dụng phụ như rối loạn nhịp tim.
- Thuốc uống: Áp dụng khi thuốc bôi không đủ hiệu quả hoặc ngứa lan rộng. Các loại kháng histamin như Cetirizine, Loratadine, Chlorphenamine,… thường được chỉ định. Ngoài ra, một số thuốc có tác dụng phụ giảm ngứa như Doxepin, Mirtazapine, Paroxetine,… cũng có thể được sử dụng trong một số trường hợp đặc biệt.
Lưu ý quan trọng
- Không tự ý dùng thuốc: Luôn hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.
- Tuân thủ đúng liều lượng và thời gian sử dụng: Không lạm dụng thuốc bôi hoặc uống, tránh tác dụng phụ không mong muốn.
- Tránh để thuốc tiếp xúc với các vùng nhạy cảm như mắt, mũi, miệng và tai khi bôi ngoài da.
Nếu tình trạng dị ứng mẩn ngứa kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, tốt nhất bạn nên đến cơ sở y tế để được chẩn đoán và điều trị chính xác. Việc kết hợp đúng cách giữa chăm sóc tại nhà và điều trị y tế sẽ giúp bạn nhanh chóng thoát khỏi cảm giác ngứa ngáy khó chịu.
Bị dị ứng mần ngứa nên kiêng đồ gì?
Khi bị dị ứng kèm theo mẩn ngứa, ngoài việc dùng thuốc hay các biện pháp hỗ trợ điều trị không dùng thuốc, chế độ ăn uống đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc kiểm soát triệu chứng và ngăn ngừa tình trạng tái phát. Một số thực phẩm có thể khiến cơn ngứa nghiêm trọng hơn hoặc làm chậm quá trình hồi phục. Dưới đây là những nhóm thực phẩm bạn nên tránh hoặc hạn chế khi bị dị ứng mẩn ngứa:
Hải sản
Tôm, cua, mực, sò… chứa nhiều đạm dễ gây phản ứng dị ứng, đặc biệt với những người có cơ địa nhạy cảm. Chúng có thể khiến tình trạng ngứa lan rộng và nặng hơn.
Sữa và các sản phẩm từ sữa
Sữa, bơ, phô mai, kem, sữa chua… tuy giàu dinh dưỡng nhưng lại dễ kích thích hoạt động của tuyến bã nhờn, khiến da dễ bị bít tắc và lâu lành hơn khi đang nổi mẩn. Người bị dị ứng nên hạn chế dùng trong giai đoạn phát bệnh.
Đồ ngọt
Thực phẩm nhiều đường như bánh kẹo, nước ngọt, trà sữa… có thể làm suy yếu hệ miễn dịch, tăng phản ứng viêm và khiến các triệu chứng ngứa kéo dài.
Đồ cay nóng và thực phẩm kích thích
Ớt, tiêu, tỏi, gừng cay và các món chiên xào đậm gia vị có thể khiến nhiệt trong cơ thể tăng lên, dẫn đến cảm giác ngứa dữ dội hơn.
Thực phẩm lên men
Dưa muối, kim chi, nem chua, phô mai lên men… thường chứa histamine – chất có thể làm trầm trọng thêm các phản ứng dị ứng.
Thức ăn giàu chất béo bão hòa
Khoai tây chiên, đồ ăn nhanh, thực phẩm chế biến sẵn… chứa nhiều chất béo bão hòa dễ làm tăng viêm trong cơ thể và kéo dài thời gian phục hồi tổn thương da.
Rượu bia và đồ uống chứa caffeine
Rượu, bia, cà phê, nước tăng lực… có thể gây kích ứng hệ thần kinh và hệ miễn dịch, khiến các triệu chứng ngứa trở nên dữ dội hơn.
Hy vọng với những mẹo chữa dị ứng mẩn ngứa được chia sẻ ở trên, bạn sẽ sớm cải thiện tình trạng khó chịu này một cách an toàn và hiệu quả. Tuy nhiên, nếu triệu chứng kéo dài hoặc trở nên nghiêm trọng, hãy đến cơ sở y tế để được thăm khám và điều trị kịp thời, tránh biến chứng không mong muốn.
Câu hỏi thường gặp
Nổi mẩn ngứa thành mảng là tình trạng da xuất hiện các vùng mẩn đỏ, kèm theo cảm giác ngứa ngáy dữ dội, đôi khi sưng phồng hoặc bong tróc. Các mảng này có thể lan rộng, xuất hiện rải rác khắp cơ thể hoặc tập trung ở một số vùng như tay, chân, lưng, cổ. Nguyên nhân gây ra tình trạng này thường là do dị ứng, viêm da, tiếp xúc với hóa chất, thời tiết thay đổi hoặc căng thẳng kéo dài. Việc xác định đúng nguyên nhân và điều trị sớm là rất quan trọng để ngăn ngừa mẩn ngứa lan rộng và tái phát.
Khi bị ngứa da do dị ứng, mẩn đỏ hoặc các bệnh ngoài da nhẹ, tắm nước với một số nguyên liệu tự nhiên có thể giúp làm dịu da và giảm ngứa hiệu quả. Một số loại nước tắm phổ biến bao gồm: nước lá khế, lá trà xanh, lá kinh giới, lá trầu không, hoặc nước pha bột yến mạch. Những loại thảo dược này có đặc tính kháng viêm, sát khuẩn và làm mát da, hỗ trợ giảm ngứa, mẩn đỏ và làm sạch da nhẹ nhàng. Tuy nhiên, nếu tình trạng ngứa kéo dài hoặc nghiêm trọng, nên tham khảo ý kiến bác sĩ để được điều trị đúng cách.
